Leptyna – czy znasz ten hormon?
Leptyna to hormon, produkowany przez komórki tkanki tłuszczowej, który odgrywa istotnie ważną rolę w kontrolowaniu masy ludzkiego ciała. Nazywana również hormonem sytości, oddziałuje na ten obszar mózgu, który odpowiada za powodowanie uczucia sytości. Co ją charakteryzuje? Czy jej wydzielanie można skutecznie kontrolować?
Leptyna – jak działa?
Hormon ten wydziela się z tkanki tłuszczowej po posiłku. Następuje to pod wpływem insuliny, która obniża podwyższone po posiłku stężenie glukozy. Powstała w ten sposób leptyna trafia docelowo do ośrodka głodu i sytości, jaki znajduje się w podwzgórzu mózgowym. Tam pod wpływem hormonu dochodzi do reakcji receptorów, w wyniku czego dochodzi do zahamowania poczucia głodu oraz zmniejszenia apetytu. Substancja ta przyspiesza również metabolizm oraz powstrzymuje odkładanie się tkanki tłuszczowej w ludzkim organizmie. Sprzyja ona również jej aktywnemu rozkładowi. Dlatego też przez niektórych badaczy określana jest także mianem hormonu lub przeciwotyłościowego.
Leptynooporność, czyli nadmiar w organizmie
Ilość produkowanej w organizmie leptyny zależy w dużej mierze od ilości tkanki tłuszczowej u danej osoby. Dlatego też u ludzi zmagających się z nadwagą lub otyłością zazwyczaj jej stężenie we krwi jest znacznie większe. Nie oznacza to jednak, że ich metabolizm przyspiesza. Organizm ludzki przyzwyczaja się bowiem do jej nadmiaru, przez co zlokalizowany w podwzgórzu mózgowym ośrodek głodu i sytości przestaje reagować na obecność hormonu. W praktyce oznacza to, że osoby zmagające się nadmiernym stężeniem leptyny, w efekcie przestają odczuwać sytość. Po zjedzonym posiłku ich uczucie głodu nasila się, a apetyt w dalszym ciągu pozostaje nienasycony. W efekcie osoba ta przybiera na wadze, a jej metabolizm – spowalnia.
Leptyna – czy da się oszukać jej poziom?
Na szczęście dla tych, którzy zmagają się z nadmiarem tego hormonu, istnieje kilka sposobów na to, by zablokować lub obniżyć tempo wydzielania się leptyny. Wielu ekspertów radzi podjęcie zwiększonej aktywności fizycznej. W połączeniu ze zbilansowaną dietą, skutecznie można przywrócić stężenie hormonu sytości do normy. Zastosowanie się do diety oraz ćwiczeń spowoduje unormowanie się poziomu leptyny w organizmie już czwartego dnia od wprowadzenia nowych nawyków. W ten sposób można się również pozbyć nadmiaru masy ciała. Naukowcy udowodnili bowiem, że utrata nawet 10% wagi jest równoznaczna ze spadkiem poziomu leptyny – i to nawet o 50%! Należy jednak pamiętać o tym, że jej wydzielanie zależy od pory dnia – zwiększona produkcja następuje pomiędzy 0:00 a 2:00 w nocy. Najniższe odnotowano natomiast a godzinach od 8:00 do 9:00 rano.
Leptyna – jak uregulować jej poziom, żeby schudnąć?
Na wysokość stężenia hormonu sytości we krwi wpływają również inne czynniki. Poziom leptyny można uregulować za pomocą innych hormonów – insuliny, estrogenów i androgenów. Na ich produkcję w organizmie wpływ mają:
Sen
Brak snu zmniejsza poziom leptyny. Dlatego powinno się sypiać przez minimum 6 godzin każdego dnia. Dla utrzymania wagi na właściwym poziomie eksperci dietetyki zalecają nawet do 7-8 godzin.
Regularność posiłków
Posiłki powinny być zbilansowane, a przede wszystkim – spożywane o regularnych porach. Duże wahania mogą bowiem spowodować niespodziewane ataki głodu.
Cheat meal
Intensywne treningi oraz deficyt kaloryczny mogą spowodować, że poziom leptyny spadnie. W efekcie z każdym kolejnym dniem głód będzie dokuczał Ci coraz bardziej. Dlatego czasami warto wybrać się raz w tygodniu na tzw. cheat meal. Taki oszukany posiłek powinien być bogaty w ilość kalorii oraz makroskładniki, przez co poziom leptyny się ureguluje.
O autorze
