Ashwagandha – co to za cudo?
Ashwagandha – czym jest?
Ashwagandha to roślina znana także pod nazwą witania ospała oraz żeń-szeń indyjski. Jest wykorzystywana w suplementach, a wiedza o jej pozytywnym wpływie na zdrowie pochodzi z Ajurwedy, czyli tradycyjnej medycyny indyjskiej z okresu starożytności. Występuje na terenach Indii, Chin, Wysp Kanaryjskich, Afryki Południowej w formie niedużego krzewu z okrągłymi owocami koloru pomarańczowo-czerwonego. W medycynie naturalnej wykorzystywane są zarówno owoce, jak i liście, kwiaty oraz ziarna. Najczęściej jednak surowcem jest suszony i mielony korzeń. Ashwagandha to bogactwo:
- flawonoidów działającym przeciwko wolnym rodnikom,
- alkaloidów pobudzających układ nerwowy i korę mózgową,
- sitoinozydów o właściwościach antyoksydacyjnych,
- witanolidów wpływających na stany zapalne.
Właściwości ashwagandhy
Pozytywny wpływ ashwagandhy na zdrowie człowieka to skutek szeregu właściwości. W medycynie ajurwedyjskiej środki zawierające ashwagandhę wykorzystywane były do leczenia reumatyzmu, poprawiania koncentracji, a także znajdywały zastosowanie w stanach spadku kondycji psychicznej i fizycznej. Jest ona zaliczana do adaptogenów, czyli związków chemicznych o właściwościach stabilizujących procesy fizjologiczne organizmu. Ma naturalne pochodzenie oraz wykazuje właściwości normalizujące, pomagające w przystosowaniu się do zmieniających się warunków środowiskowych.
Badania potwierdziły właściwości przeciwzapalne, antybiotyczne, antyoksydacyjne. Nie bez znaczenia pozostają właściwości antystresowe. Ashwagandha zwalcza stres, gdyż wpływa ona na obniżanie poziomu tribuliny, czyli białka będącego wskaźnikiem poziomu stresu. Potwierdzono właściwości żeń-szenia indyjskiego w funkcjonowaniu układu nerwowego oraz mózgu. Substancji tej przypisuje się ponadto właściwości obniżające poziom cukru i cholesterolu.
Na co pomaga ashwagandha? Efekty stosowania
W tradycyjnej medycynie ashwagandha stosowana jest wielofunkcyjnie. Przynosi korzyści zwłaszcza w zakresie:
- poprawy kondycji psychicznej – obniżenie kortyzolu (hormonu stresu),
- lepsza koncentracja i zdolności do zapamiętywania – wpływ na aktywność antyoksydacyjną w korze mózgowej,
- poprawy kondycji umysłowej – wzrost aksonów (przekaźników informacji),
- wzmocnienie układu nerwowego – chroni komórki nerwowe i glejowe,
- zwiększania kondycji fizycznej – wzrost siły mięśni, przyrost masy mięśniowej, wzrost poziomu testosteronu w surowicy krwi, szybsza regeneracja z uwagi na redukcję kinazy kreatynowej w osoczu,
- wspomagania sprawności seksualnej.
Stosowanie ashwagandhy wpływa na zwalczanie zaburzeń nerwowych i chorób psychicznych, zwłaszcza o podłożu lękowym, depresyjnym. Przyczynia się do obniżenia poziomu cholesterolu całkowitego.
Badania potwierdzają, iż wyciąg z witanii ospałej może znajdywać zastosowanie w leczeniu choroby Alzheimera. Na rozwój Alzheimera bezpośredni wpływ ma tworzenie się włókien amyloidu β w tkance mózgowej, a wyciąg wodny z witanii ospałej zahamowuje ten proces i w efekcie opóźnia postępy neurodegeneracyjne.
Kto może stosować ashwagandhę? Jakie są przeciwwskazania?
Ashwagandha jest zalecana w przypadku:
- depresji,
- spadku sił fizycznych,
- menopauzy,
- spadku libido,
- budowie masy mięśniowej,
- problemów z koncentracją.
Po ashwagandhę nie powinny sięgać kobiety w okresie ciąży. Jest natomiast bezpieczna i wskazana w okresie laktacji na jej pobudzenie. Przyjmuje się, że ashwagandha wykazuje działanie podobne do alkoholu. Rozluźnia, działa kojąco. Dlatego nie zaleca się spożywania alkoholu oraz produktów zawierających go w swoim składzie podczas stosowania tej rośliny leczniczej. Ashwagandhę najlepiej stosować podczas posiłków.
Ashwagandha – skutki uboczne
Niepożądane działanie ashwagandhy wiąże się ze stosowaniem wyciągu w dużych dawkach. Wówczas mogą pojawić się dolegliwości ze strony układu pokarmowego, np. mdłości, wymioty.